Een tijdje geleden werd ik door een potentiële klant benaderd met de vraag wat de oorzaak van een tik (elektrische stroomstoot) kan zijn wanneer je plastic folie aanraakt. Daarop heb ik onderstaand verhaal geschreven en naar haar zeggen bracht het duidelijkheid. En om het voor iedereen toegankelijk te maken, heb ik dat in een blog gezet.
Beschrijving: De hoofdoorzaak van geladen kunststof folie is wrijving. Wrijving van folie op folie of wrijving door passerende lucht of wrijving met een (kunststof) geleiding enz. enz.
Plastic folie is van zichzelf een isolator. Oftewel de negatieve lading op de folie blijft aan de oppervlak zitten. Een ophoping van deze deeltjes kan tot duizenden Volt leiden. Wanneer deze deeltjes dan ook de kans krijgen om zich te ontladen, zullen ze dat zeker doen. Gevolg een vonkje, een elektrische tik tegen je hand. Er zijn bedrijven die met poeders werken en statische elektriciteit kan hier leiden tot een stofexplosie. Dit kan een complete fabriek in puin leggen en mensen verwonden met zelfs de dood als gevolg.
Ook wil de folie wanneer deze enigszins is geladen blijven ‘kleven’ aan een andere folie. Denk aan zakjes die moeilijk opengaan. Of bij verwerking op een verticale vul- en sluitmachine waar de automatenfolie eerst tot buis wordt gevouwen en gevuld wordt met een poeder. Dat poeder blijft dan kleven aan de folie waar ook de las gelegd moet worden. Door het juiste antistaticum in te zetten, zal dit niet gebeuren en kan er een schone, dichte las gemaakt worden.
Schematische weergave statisch en anti-statisch
De werking:
Zoals gezegd is folie een isolator. Door de elektrisch geladen deeltjes de kans te geven zich over de folie te bewegen, zal de elektrische stroom zich verdelen en van de folie “aflopen”. Dit kan of door de folie halfgeleidend te maken of door over de folie een geleidende schil heen te leggen.
In het eerste geval maken we gebruik van zwarte koolstof die in de folie wordt aangebracht. Consequentie is dan wel dat de folie zwart wordt.
In het tweede geval zorgen we dat de schil vocht opneemt en dat het vocht voor de geleiding gaat zorgen.
Er bestaat nog een derde variant, dat is een folie die werkt als een soort spons. Neemt dus vocht op en is daardoor geleidend.
Statische lading is hoger gedurende de wintermaanden als gevolg van een lage luchtvochtigheid. Als de relatieve luchtvochtigheid hoog is, kunnen sommige materialen vocht absorberen waardoor het oppervlak geleidend kan worden.
Aandachtspunten:
Het Relatieve Vocht (Relative Humidity) percentage:
De hierboven beschreven zwarte variant heeft geen vocht nodig, dus werkt al vanaf 0% vocht.
De transparante versies hebben allemaal vocht nodig voor geleiding. Het laagst bekende percentage is dan 15% RH, waarbij gezegd moet worden dat dit dan ook gelijk de duurste versie is. Hoe hoger de RH des te lager de prijs. Het is dus zaak om te weten in welke RH er met de folie wordt gewerkt.
Voedselveiligheid:
Niet alle additieven zijn goedgekeurd als voedselcontact veilig. Daarom is het zaak te weten wat de toepassing van de folie is.
Shelflife:
De toevoegingen (vetten) die in de folie worden gestopt migreren naar buiten en daarom hebben ze een beperkte werkingsduur. Ca. 24 maanden. Ook weer afhankelijk van soort, opslagtemperatuur, luchtvochtigheid enz.
Oppervlakteweerstand:
Ohm
Kortom, er zijn tal van zaken om mee rekening te houden. Mocht je nog vragen hebben over dit onderwerp? Laat het weten.
Jan Wessemius jw@oerlemansplastics.nl
wij hebben een inpak robot voor zuivelpotten
tussen de lagen potten komt een laagje plastic
door dat er een rol bij zat die statisch geladen was; wou hij niet goed afwikkelen
wat hadden we daar aan kunnen doen?
Groet van Teunis
Teunis Groeneveld